Freestyle: Viết trước hay Ứng khẩu? – VIỆT HIPHOP
Từ trước đến nay, chúng ta luôn cho rằng Freestyle có nghĩa là ứng khẩu rap trên hoặc không trên một nền beat. Nhưng có thật sự là như vậy hay không? Khi mà rất nhiều các rapper nước ngoài Freestyle bằng một verse… viết trước?
Định nghĩa theo sách “How to Rap” và “There’s A God On The Mic”
Sách “How to Rap” của Paul Edwards và Kool G Rap
Big Daddy Kane (trích “How to Rap”) “Những năm 80s, khi chúng tôi nói rằng chúng tôi đang Freestyle, tức là chúng tôi đang viết ra những câu rap. Những câu vần này hoàn toàn tự do, không chủ đề.”
Myka 9 của Freestyle Fellowship (trích “How to Rap”) “Hồi đó, Freestyle có nghĩa là “bắn” ra những câu vần về một chủ đề ngẫu nhiên nào đó. Nó được viết trước.”
Kool Moe Dee (trích “There’s A God On The Mic”) “Có hai kiểu Freestyle. Kiểu old school là những câu bạn viết ra mà chẳng quan hệ gì mấy cái dự án nhạc khác. Sau này mới là kiểu “từ trong đầu nhảy ra”.”
Sách “There’s A God On The Mic” của Kool Moe Dee
Nói về kiểu Freestyle ngẫu hứng không viết trước, Kool Moe Dee đã gọi nó là “coming off the top of the head”, tức “đi từ đỉnh đầu ra”. Big Daddy Kane nói: “Hồi đó, kiểu rap đó chúng tôi gọi là “off the dome”.”. Đó là khi bạn không viết trước mà chỉ rap những gì bạn nghĩ ra trong đầu.
Big Daddy Kane cho rằng chính kiểu Freestyle được viết trước mới chính là kiểu Freestyle chính gốc. Kool Moe Dee cũng gọi nó là “định nghĩa đúng về Freestyle và old school Freestyle”.
Kool Moe Dee cho rằng, “Men At Work” của Kool G Rap và “Lyrics of Fury” của Rakim là những mẫu ví dụ về Freestyle chính xác nhất.
Định nghĩa theo channel How to Rap
Định nghĩa chính xác về “Freestyle rap”
Trong video “Làm thế nào để Freestyle rap: Định nghĩa thật sự của Freestyling”, channel How to Rap lại đưa ra 3 định nghĩa:
- “Off the top”: Được cho là kiểu Freestyle cổ điển nhất và thường được các thế hệ đầu của hip-hop xem trọng. “Off the top” là khi bạn rap một cách ngẫu hứng mà không có chuẩn bị trước trong đầu hay viết trước. “Off the top” có thể được biểu diễn trên beat hoặc không. Đôi khi “off the top” còn được kết hợp với “written”.
- “Written”: Là khi một verse viết trước được rap trên một nền beat khác hoặc một nền beat nổi tiếng. Thông thường, những verse này không có hook, chorus. bridge,…
- “Freeverse”: Được cho là cùng một thứ với “Written”.
Định nghĩa kiểu mới: New school Freestyle
Những năm đầu 1990s trở đi, khi những band hoặc nhóm rap chú trọng việc rap ngẫu hứng như Freestyle Fellowship được biết đến nhiều hơn, cụm từ “Freestyle” cũng trở nên phổ biến hẳn. Lúc này, Freestyle được biết như thể loại rap ứng khẩu tại chỗ.
Theo Kool Moe Dee: “Hầu hết những đoạn Freestyle đều là viết trước, cho đến 1986. Trước những năm 1990s, người ta quan trọng việc anh xử lý vần câu đã viết sẵn ra sao khi chúng không có chủ đề gì cả, quan trọng là trình độ lyrical của anh.”.
Theo Myka 9: “Tôi và Freestyle Fellowship đã giúp thế giới tái định nghĩa Freestyle. Chúng tôi đã định nghĩa nó là sự ứng khẩu ngẫu nhiên như việc solo jazz vậy.”.
Freestyle Fellowship đã góp phần lớn vào việc tái định nghĩa Freestyle trong thời đại mới
Dù rằng hình thức Freestyle này hiện rất được ưu ái và cho rằng đó là trình độ thật sự của người viết nhạc hoặc rapper. Nhưng theo Kool Moe Dee thì không thật sự là vậy: “Rất nhiều nghệ sĩ old school không thích kiểu Freestyle này và thậm chí chẳng respect nó tí nào. Kể cả những người nghệ sĩ chơi off the dome. Việc chơi off the dome thể hiện rằng anh không thể viết (một cách có trình độ). Những người chơi off the dome thường có những lí do để biện hộ cho chuyện đó để không phải bị phê phán quá nặng nề.”.
Lời kết
Qua bài viết, chúng ta có thể thấy Freestyle không chỉ là sự ứng khẩu ngẫu nhiên như off the dome mà còn có thể là viết trước. Từ đó, ta có thể tránh khỏi việc phê phán người Freestyle viết trước một cách sai lầm.
Bài viết được dựa trên “How to Rap”, “There’s A God On The Mic”, Wikipedia và quan điểm riêng của người viết.
Võ Thiết Tâm